Rola regulatorów transkrypcji w kontroli ekspresji genów prokariotycznych na przykładzie modelowej bakterii Pseudomonas aeruginosa

Abstract

Bakterie Pseudomonas aeruginosa spotykane są często w środowisku naturalnym jak woda czy gleba, ale zaliczane są także do oportunistycznych patogenów ludzi i zwierząt. Charakteryzuje je duża zdolność do przetrwania w bardzo różnych niszach ekologicznych. Adaptacja i umiejętność dostosowania do zmiennych warunków środowiska wynika z rozbudowanych sieci regulacyjnych tych bakterii i wykorzystania bogatego repertuaru kodowanych w genomie białek, ścieżek metabolicznych, mechanizmów obronnych i adaptacyjnych. Regulatory transkrypcji są kluczowymi elementami regulacji ekspresji genów, które odpowiadają na sygnały z otoczenia, włączając lub wyłączając określone ścieżki. Kompleksowe badania regulatorów transkrypcji z wykorzystaniem metod transkryptomicznych, genomicznych, regulacyjnych dostarczają wiedzy na temat mechanizmów ich działania, regulowanych genów i procesów, umożliwiając poznanie i zrozumienie często skomplikowanych sieci regulacyjnych zawiadujących przeżyciem komórki w danym środowisku i warunkach. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie kluczowych zagadnień związanych z regulacją transkrypcji bakteryjnej na podstawie przeglądu danych literaturowych oraz zobrazowanych na przykładzie P. aeruginosa i charakterystyki mechanizmów regulacji ekspresji genów zaangażowanych między innymi w wirulencję tej bakterii.